دیه به چه کسی باید پرداخت شود؟
ارش در چه زمانی در نظر گرفته میشود؟
دیه جراحت های وارده به سر و صورت چگونه تعیین میشود؟
اگر جراحت های پنج گانه در غیر از سر و صورت واقع شود به چه صورتی است؟
جراحتی که شیئی در اعضای بدن انسان فرو می رود چگونه محاسبه میشود؟
صدماتی که موجب تغییر رنگ پوست یا تورم می شوند چقدر دیه دارد؟
دیه شکستگی ستوان فقرات چقدر محاسبه میشود؟
آیا دیه قطع نخاع، یک دیه کامل میباشد؟
مراحل مطالبه دیه بر اساس دادنامه توسط وکیل
مدارک لازم برای مطالبه دیه بر اساس دادنامه توسط وکیل
محاسبه دیه بر اساس دادنامه
یکی از مسائل مهمی که مراجعه‌کنندگان به مراجع قضایی با آن مواجه اند، نحوه محاسبه دیه بر اساس دادنامه است.
بعد از اینکه شخص با استفاده از نامه مراجع قضایی به پزشکی قانونی ارجاع شد و توسط پزشکان متخصص معاینه شد گواهی صادر میشود و گواهی صادر شده توسط پزشکی قانونی که به صورت دادنامه صادر می شود باید به دادگاه داده شود تا میزان دیه مشخص شود.
معمولاً در دادگاه‌ها دیه برمبنای شتر یا درصدی از دیه کامل محاسبه میشود و به همان شکل در رأی قاضی آورده میشود.
در این حالت؛ دو طرف دعوا به مقدار ریالی دیه نمی‌توانند پی ببرند و ناچار در مقام پرس و جو در این مورد برمی‌‌آیند. از طرف دیگر، در هنگام محاسبه دیه، اصطلاحاتی مانند اَرش، دامیه، هاشمه و…. در آرای صادرشده به چشم می‌خورد که طبعاً بسیاری از شهروندان با آنها آشنا نیستند.
برای اطلاع خوانندگان گرامی، به خصوص اشخاصی که به دستگاه قضایی مراجعه می‌کنند در این مختصر به محاسبه دیه بر اساس دادنامه می‌پردازیم.
دیه به چه کسی باید پرداخت شود؟
دیه مالی است که مجرم به خاطر ارتکاب به جرمی که منجر به آسیب بدنی یا مرگ دیگری میشود، به شخص او یا صاحب خون (بازماندگانش) می‌پردازد. در شرع مقدس برای بیشتر اعضای بدن دیه در نظر گرفته شده است.
ارش در چه زمانی در نظر گرفته میشود؟
اگر در مورد عضوی دیه معین نشده باشد، قاضی با در نظر گرفتن دیه کامل انسان و نوع و کیفیت آسیب، مطابق نظرکارشناس، میزان آن را معین می‌کند که در اصطلاح به آن اَرش گفته میشود.
برای مثال: اعضایی مثل گوش، چشم، دست و….. دیه معین دارند و عضوی مانند طحال فاقد دیه معین است.
همان‌طور که گفتیم، دادگاه‌ها معمولاً بر مبنای شتر یا درصدی از دیه کامل یک انسان دیه را محاسبه می‌کنند و هر سال وزارت دادگستری نیز نرخ ریالی دیه کامل را تعیین و اعلام می‌کند.
برای مثال: دیه کامل یک انسان، یعنی صد نفر شتر در سال 1395 معادل با صد و نود میلیون تومان اعلام شده است. (یعنی هر شتر معادل یک میلیون و نهصد هزار تومان)
دیه جراحت های وارده به سر و صورت چگونه تعیین میشود؟
- خراش پوست سر یا صورت بدون آنکه خون جاری شود، یک نفر شتر یا یک میلیون و نهصد هزار تومان. (حارصه)
- خراشی که از پوست بگذرد و مقدار اندکی وارد گوشت شود و همراه با جریان خون باشد، (چه کم باشد یا زیاد) دو نفر شتر یا سه میلیون و هشتصد هزار تومان.
- زخمی که موجب بریدگی عمیق گوشت شود ولی به پوست نازکی روی استخوان نرسد، سه شتر یا پنج میلیون و هفتصد هزار تومان. (متلاحمه)
- زخمی که از گوشت عبور کند و به پوست نازک روی استخوان برسد، چهار نفر شتر یا هفت میلیون و ششصد هزار تومان.
- جراحتی که از گوشت عبور کند و پوست نازک روی استخوان را کنار زده و استخوان را آشکارکند، پنج نفر شتر یا نه میلیون و پانصد هزار تومان. (موضحه)
اگر جراحت های پنج گانه در غیر از سر و صورت واقع شود به چه صورتی است؟
- اگر عضوی که این جراحت بر آن وارد شده دارای دیه معین باشد مثل دست، در این حالت باید نسبت دیه آن را با دیه کامل سنجیده آن گاه به تعداد همان نسبت دیه را تعیین کرد.
برای مثال: دیه دست نصف دیه کامل است. بنابراین، اگر جراحت بند اول (حارصه) در دست وارد شود، دیه آن به اندازه نیم نفر شتر یا نهصد و پنجاه هزار تومان خواهد شد.
- عضو فاقد دیه معین باشد مثل شکم، در اینجا باید اَرش توسط دادگاه تعیین شود.
جراحتی که شیئی در اعضای بدن انسان فرو می رود چگونه محاسبه میشود؟
اگر نیزه یا گلوله و امثال آن در دست یا پای انسان فرو رود، چنانچه مصدوم مرد باشد، دیه آن ۱۰ نفر شتر یا نوزده میلیون تومان و اگر زن باشد باید اَرش تعیین و پرداخت شود.
صدماتی که موجب تغییر رنگ پوست یا تورم می شوند چقدر دیه دارد؟
- سیاه شدن صورت بدون زخم و شکستگی، شش دهم نفر شتر یا یک میلیون و صد و چهل هزار تومان.
- کبود شدن صورت، سه دهم نفر شتر یا پانصد و هفتاد هزار تومان.
- سرخ شدن صورت، یک و پنج دهم شتر یا دویست و هشتاد و پنج هزار تومان.
اگر سیاه و کبود یا سرخ شدن در سایر اعضا واقع شود، مبالغ بالا نصف خواهد شد. اگر ضربه موجب تغییر رنگ پوست سر شود یا اگر موجب تورم گردد، باید اَرش تعیین و پرداخت شود.
اگر ضربه ای موجب تورم و تغییر رنگ (در غیر سر) مثلاً در صورت یا پا و…. شود، علاوه بر دیه مقدر و گفته شده در بالا اَرش نیز باید تعیین و پرداخت شود.
دیه شکستگی ستوان فقرات چقدر محاسبه میشود؟
- شکستن ستون فقرات چنانچه معالجه مؤثر واقع شود، ۱۰ نفر شتر یا نوزده میلیون تومان.
- شکستن ستون فقرات به نحوی که درمان مؤثر واقع نشود یا بعد از درمان به صورت کمان و خمیدگی درآید یا مصدوم بدون عصا قادر به راه رفتن نباشد یا توانایی جنسی او از بین برود یا مبتلا به ریزش ادرار شود یا باعث خمیدگی پشت شود یا قدرت نشستن یا راه رفتن از او سلب شود: ۱۰۰ نفر یا صد و نود میلیون تومان.
- اگر شکستن ستون فقرات باعث فلج شدن هر دو پا شود، علاوه بر دیه کامل، به خاطر فلج شدن از ناحیه دوپا، ۶۶ نفر شتر نیز منظور خواهدشد.
آیا دیه قطع نخاع، یک دیه کامل میباشد؟
- قطع تمام نخاع دیه کامل دارد (۱۰۰ نفر شتر) و قطع بعضی قسمت‌ها به نسبت مساحت آن خواهد بود.
- اگر قطع نخاع موجب عیب در عضو دیگری شود، چنانچه آن عضو دارای دیه معین باشد، بر دیه کامل قطع نخاع اضافه میشود و اگر آن عضو فاقد دیه معین باشد، اَرش بر دیه کامل اضافه میشود.
ما به تفاوت دیه مرد و زن از سوی شركت‌های بیمه
در مورد پرداخت ما به تفاوت دیه مرد و زن از سوی شركت‌های بیمه در قانون جدید مجازات اسلامی، در بیمه شخص ثالث پیش‌بینی شده است که در رابطه با خسارتی که شرکت‌های بیمه پرداخت می‌کنند حق ندارند که جنسیت و دین را لحاظ کنند. باید نسبت به همه افراد، مصدومان و مقتولان دیه را به تساوی پرداخت کنند، چون طبق قرارداد است.
به گفته وی در قراردادی که شرکت‌های بیمه با افراد مختلف منعقد می‌کنند، حق بیمه‌ای را به صورت مساوی می‌گیرند و نمی‌توانند بین افراد بیمه گزار از نظر جنسیت و سن تفاوت قائل شوند. بنابراین قانون شرکت‌های بیمه را ملزم کرده است که در رابطه با اینگونه حوادث رانندگی، دیه را به تساوی پرداخت کنند.
در پایان باید گفت که در قانون جدید هم پیش‌بینی شده است که در چنین مواردی تفاضل دیه از بیت المال پرداخت شود که امکان قصاص هم فراهم باشد، اما شورای نگهبان ایراد گرفت و این موضوع محدود شد به فرضی که اجرای قصاص به مصلحت باشد. در این صورت از بیت المال تفاضل دیه زن و مرد پرداخت میشود و اولیای دم زن می‌توانند مرد قاتل را قصاص کنند.
مراحل مطالبه دیه بر اساس دادنامه توسط وکیل
- شما نیاز به وقت مشاوره حضوری با وکیل متخصص در امور کیفری دارید (به بخش مشاوره حضوری مراجعه نموده فرم را تکمیل نمایید.)
- پس از گرفتن وقت حضوری با وکیل، جزئیات پرونده را برای وکیل شرح داده و چنانچه مدارکی برای اثبات ادعای خود و یا دفاع از خود دارید به وکیل تحویل دهید.
- در این مرحله وکیل مراحل قانونی برای مطالبه دیه را پیگیری می کند.
مدارک لازم برای مطالبه دیه بر اساس دادنامه توسط وکیل
- مدارک شناسایی معتبر از قبیل شناسنامه و کارت ملی
- ارائه مستندات و گواهی پزشکی قانونی